Kronend sluitstuk van de 4 en 5 mei vrijheidsvieringen in ’s-Heerenberg was het vrijheidsconcert in de Pancratiuskerk. Iedereen kreeg, naast een prachtig muzikaal programma en een krachtige toespraak van onze (nog) burgemeester Harry de Vries, een interessant cadeau aangeboden nl.: een Vrijheidskwartet Achterhoek & Liemers. Elf gemeentes in de Achterhoek en Liemers, waaronder Montferland, hebben om 80 jaar vrijheid te vieren een uniek vrijheidskwartet gemaakt. Dit kwartet wordt gratis beschikbaar gesteld (misschien zijn er nog exemplaren over). Uit elk van de elf gemeentes zijn vier bijzondere locaties, personen en gebeurtenissen in het kwartet opgenomen. Deze hebben te maken met vrijheid en/of de Tweede Wereldoorlog. De onderwerpen nodigen uit tot gesprek en leren ons spelenderwijs de geschiedenis van onze regio kennen. De vier kwartetkaarten van de gemeente Montferland staan stil bij de volgende onderwerpen:
- Het Canadees 25-ponder kanon
- Elten van 1949 tot 1963 tijdelijk bij Nederland
- De helden: pastoor Galama en kapelaan Van Rooijen
- Het gedicht: Onze Cabine, over de onderduikperiode
Heel toepasselijk en inspirerend de woorden van onze burgemeester. Hij riep op tot waakzaamheid en het besef dat ook onze vrijheid in gevaar is. Hij hield ons de moed van pastoor Galama en kapelaan Van Rooijen voor, die zich durfden te verzetten tegen het naziregime. Misschien moeten wij wakker geschud worden en zijn we te gemakzuchtig.
Tot slot het eerste deel van het gedicht “Onze Cabine” van Sara Betty Straus, waarin ze haar onderduikperiode bij de familie Garben in Azewijn beschrijft.
ONZE CABINE
Onze cabine, twee meter bij één tien
is een unicum om te zien.
Hij biedt plaats aan drie personen
Je kunt er in slapen; als het moet, ook in wonen.
Het dak en drie muren bestaan uit stro.
Heel kunstig verborgen zit ergens de po.
Een luikje zit aan de vierde der muren,
daar kunnen we fijn door naar buiten turen.
Het luikje geeft tevens lucht en wat licht
en soms een manestraal op ons gezicht.
Dit gedicht wordt nu in het Holocaust Museum in Washington DC bewaard. Voor de kerk in Azewijn staat het eerste verzetsmonument in de voormalige gemeente Bergh. Dit monument werd op initiatief van de werkgroep 75 jaar bevrijding Azewijn door de Ulftse kunstenaar Henk Welling gemaakt. Hij werd geïnspireerd door het gedicht van Sara Betty Straus, dat eindigde met de innige bede: “Moge er spoedig komen, een langdurige vrede!” (Azewijn Pasen 1944)
In Berghapedia.nl is nog veel meer te lezen.
Wees zuinig op dit kwartetspel, maar vergeet niet ermee te spelen.
